Hoe houd je de kijker eigenlijk vast? Het HUH?-effect

Een paar weken geleden schreef ik over Ik Vertrek en aanverwante programma’s. En waarom het zo nuttig is om daar aan mee te doen.

Het gaat er om dat je er bekend mee wordt bij een hele grote groep mensen.

En het daarom goed doet met je camping op het Franse platteland. Dus dat je een paar gênante momenten daar best voor over kunt hebben.

Want daarvoor kijken jullie. En ik. Samen met een gemiddeld een miljoen mensen.

Voor de mensen die het nog niet lazen: het staat hier.

De kunst van het maken van zo’n programma is dat je de juiste vragen laat rijzen bij de kijker.

– Komt het goed? Bij die onvoorbereide emigranten in Ik Vertrek.

– Blijven ze bij elkaar? Over de relatie tussen een Nederlands meisje en een Ghanese jongen in Grenzeloos verliefd.

– Met welk bedrag gaat de winnaar naar huis? Bij Miljoenenjacht.

– Wordt het morgen mooi weer? Bij het journaal.

De wet van de spanningsboog geldt voor elk televisieprogramma.

En voor elk boek, blog, presentatie en mop. Als je de kracht van het verhalen vertellen beheerst, dan kun je mensen aan je binden.

Het eerste dat ik bij de televisie leerde was: elk verhaal heeft een begin, een midden en een eind.

Ook een promo van 10 seconden, ook een leader. Steeds vaker beginnen ze nu bij het midden. Zodat je plompverloren in de actie valt. En denkt: HUH? Waarna je het begin, het midden (herhaald en uitgebreid) en het eind alsnog worden voorgeschoteld. Meteen daarna een preview van de uitzending van volgende week. Zodat je met een HUH? het reclameblok in gaat.

Wie dat voor elkaar krijgt is de koning van de kijkcijfers.

Op internet wordt video (nu nog) anders ingezet. Simpeler. Goedkoper. Niet voor het HUH?-effect. Wel om contact te maken. Ondernemers en werkzoekers vertellen wie ze zijn en wat ze doen. Dat kan smooth en sophisticated zijn, of onscherp en onverstaanbaar. Ook al bereik je er mensen mee, echt wauw is het zelden.

Ook als je verhaal niet goed is kun je mensen aan hun scherm kluisteren.

Als je zorgt dat de kijker zich afvraagt: wat gaat er gebeuren? Je kunt bijvoorbeeld een stukje lopen terwijl je je verhaal doet. Of het shot steeds veranderen. Of voorwerpen laten zien die symboliseren wat je doet. Of met je kleding je verhaal illustreren. De basis is zichtbaar en verstaanbaar zijn, maar dat is natuurlijk pas het begin.

Van de week zag ik deze video.

In Amerika in het al normaal om een video op je site te hebben. Maar ze worstelen er net zo mee als wij. Alleen: ze zetten het meestal wél online!  Omdat het zo goed werkt. Zo kwam ik een video tegen die een mevrouw in de auto had opgenomen.

Ik dacht: ow, dit is echt een voorbeeld van hoe het niet moet. En toch: ik bleef kijken! Niet door wat ze zei, maar doordat ze, terwijl ze praatte, in haar auto reed. En

a. ik wilde weten waar ze naartoe ging, en

b. ik vroeg me af of het niet vreselijk gevaarlijk was wat ze deed.

En nu weet ik, ondanks dat het beeld en geluidmatig om te huilen was en haar verhaal te lang, wie zij is en wat ze doet. Dus ik neem het terug:

Zo kan het ook. Chapeau.

Hier kun je het filmpje bekijken